Passacaglia

Het Nationaal Jeugdorkest
Alexander Shelley – dirigent
Coraline Groen – viool

Lichtontwerp: Teus van der Stelt

'Ik gun het iedereen om te beleven wat ik als violist op het podium ervaar', aldus Coraline Groen, young artist in residence tijdens Muziekzomer Gelderland 2022 en tevens tweede violist in het Koninklijk Concertgebouworkest. 'De muziek, de geluiden, trillingen, de gevoelens die het bij je oproept, je bent er onderdeel van als je in een orkest speelt.' In Passacaglia* neemt Coraline Groen je op een intense manier mee in de uitvoering van het vioolconcert van Benjamin Britten: als bezoeker zit je niet tegenover, maar middenin het orkest. Je ervaart dit muzikale werk vol emoties, plotselinge veranderingen van sfeer - van liefdevol tot strijdbaar en intens verdrietig - zoals je muziek niet vaak meemaakt. Coraline op viool en het Nationaal Jeugdorkest onder leiding van dirigent Alexander Shelley bezorgen je een meeslepende 360 graden-ervaring die je voor even helemaal één maakt met de muziek.

Het uitvoeren van het vioolconcert van de Britse componist Benjamin Britten is voor Coraline een droom die uitkomt. 'Het uitvoeren van dit extreem meeslepende en veeleisende concert is telkens een intense reis. Alle emoties komen voorbij: optimisme, strijdlust, liefde, verdriet, wanhoop en waanzin. Het put me volledig uit, maar het geeft ook enorme voldoening,' vertelt Coraline. 'Het werk intrigeert me omdat de componist het schreef vlak voor de Tweede wereldoorlog. Hij vluchtte naar de Verenigde Staten omdat hij als pacifist en homoseksueel niet veilig was in Europa. In Amerika vond hij inspiratie, maar ook zijn grote liefde, de zanger Peter Pears. Je hoort de dreiging van de oorlog in dit stuk, maar ook intense liefde.' Toch is het werk ook zonder deze kennis veelzeggend: 'Je kunt het ook gewoon over je heen laten komen. De muziek spreekt voor zich en je kunt er je eigen gedachten, associaties en gevoelens bij invullen.'

Aantekeningen van Coraline Groen bij de muziek van het Vioolconcert van Benjamin Britten

De Passacaglia was oorspronkelijk een Spaanse dans, maar staat ook voor een compositorisch hoogstandje in de muziek, ontstaan in de barok, waarbij hetzelfde thema steeds wordt herhaald in de baslijn. In het vioolconcert van Britten is de Passacaglia het meest eenzame stuk in het werk en tegelijk het absolute hoogtepunt. Diverse grote componisten (Bach, Brahms, Webern, Strawinsky) schreven passacaglia's, maar ook Bob Dylan in o.a. Forever Young.

* uitgesproken als 'Passacalja'